De goed bewaarde tuinstad Äppelviken in Bromma in Stockholm is zeker een bezoek waard. Slenter door de gezellige achterstraatjes, laat je inspireren door de goed bewaarde historische villa's of de omstreden Engelse rijtjeshuizen uit de 20e eeuw. Sluit je bezoek af bij Park konditori bij Alléparken, uit 1924.
Inspiratie uit Engeland
De woonwijk was een van de tuinsteden die tussen 1910 en 1920 werden gebouwd, geïnspireerd door de Engelse Garden City-visie. Het idee was om een aangenamere en gezondere woonomgeving te creëren aan de rand van grote steden, met groene zones, parken en lommerrijke tuinen. Men wilde een kleinstedelijk gevoel creëren, waarbij verschillende soorten woningen, zoals villa's, rijtjeshuizen en meergezinswoningen, naast elkaar werden gebouwd. Kenmerkend voor de tuinsteden uit de jaren 1910 was dat de huizen boven aan hellingen werden gebouwd, met een mooi uitzicht over de omgeving. Een klein deel van de tuin werd dan geschikt gemaakt voor het kweken van fruitbomen en bessenstruiken.
Opschudding rond rijtjeshuizen
In 1919-1920 werden de Engelse rijtjeshuizen in de wijk Drivbänken gebouwd, ondanks hevig verzet van de huiseigenaren in de omgeving. Tijdens de heersende crisis en woningnood waren er goedkopere woonalternatieven nodig. Er werden verschillende bezuinigingen en rationaliseringen doorgevoerd in het bouwproces om de prijs te drukken. Helaas was het idee van rijtjeshuizen nog niet echt ingeburgerd en waren de huizen moeilijk te verkopen. Tegenwoordig wordt deze wijk, met zijn verschillende gekleurde gevels en schattige tuintjes, meer gezien als een idylle dan als een 'arme wijk' en het is moeilijk te begrijpen hoe dit de reeds gevestigde bewoners van Äppelviken zo van streek kon maken dat ze een petitie startten om de bouw te stoppen!
Gevelkleuren
Veel villa's in Äppelviken hebben hun kleurstelling door de jaren heen behouden. Wat de gevels tijdens de nationale romantiek kenmerkt, zijn de lichte gepleisterde huizen met donkerder houtwerk, of donkerdere houten gebouwen met wit houtwerk rond ramen en deuren. De Engelse rijtjeshuizen hebben een wisselende kleurstelling op zowel gevels als deuren. Een wijk heeft gele, roze en beige kleuren met deuren die wit, groenblauw, bruin of donkergroen zijn geverfd. Een andere wijk heeft felgele gevelkleuren met bruine deuren.
De eerste zwart-witfoto toont een tekening van een van de huizen uit de wijk Lyckolotten in Äppelviken. De tweede toont de huizen aan de Stenhuggarvägen in Äppelviken in nieuwbouwstaat. Beide foto's zijn ergens tussen 1920 en 1929 genomen door een onbekende fotograaf en afkomstig uit Stockholmskällan.